Yeni Avrupa Birliği yönergesi, şirketleri iklim etkileri konusunda şeffaf olmaya çağırıyor

Avrupa Birliği (AB)'nin finansal olmayan raporlama kurallarını güncelleme çabasının bir sonucu olarak yeni Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlama Yönergesi (Corporate Sustainability Reporting Directive -CSRD) yayınlandı. Yönerge önümüzdeki aylarda Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyi tarafından müzakere edileceği için şimdilik bir taslak halinde ve üzerinde önemli değişiklikler yapılabilir.  

Sürdürülebilir iş dünyasından birçok kişinin beklentilerini olumlu bir şekilde karşılayan yönerge, toplamda tüm büyük şirketler (49.000 şirket) için geçerli olacak ve şirketlerin yönetim raporlarında tek bir standarda bağlı kalarak iklim etkilerini şeffaf bir şekilde paylaşmalarını sağlayacak. “Uyma veya açıklama” hakkından da muaf tutulan yönergenin yaptırımlarını mali raporlamadan da sorumlu olan denetim organları uygulayacak.  

Yeni yönerge, bu alandaki ilk yasal düzenlemelere kıyasla oldukça gelişmiş halde ve daha katı kurallar içeriyor. Günümüzde, yatırımcı ve paydaşların sürdürülebilirlik raporlarında tutarlılık ve karşılaştırılabilirlik konusundaki endişelerinden dolayı, raporlama gerekliliklerinde kurallar daha çok destek görmekte. Yönerge taslağı yayınlanmadan önce şirketlerin %81'i de Avrupa Komisyonu'nun kamuoyuna danışma toplantısında standardizasyonu desteklediğini belirtmişti. Taslak aynı zamanda sürdürülebilirlik konularının AB’nin sürdürülebilir finans stratejisinin bir parçası olan yatırımcı beyanına uygun olarak tüm sektörlerde rapor edilmesi gerektiği konusunda daha kuralcı bir yöntem izliyor.  

Avrupa Birliği’nin finansal olmayan verilerin raporlanmasına dair direktifinin hazırlanmasında görev alan Eski Avrupa Parlamentosu Milletvekili Richard Howitt, yeni entegre raporlama anlayışına İklimle Bağlantılı Finansal Beyan Görev Gücü’nün (TCFD) tavsiyelerinin yanında “çok sermayeli” yaklaşımın da dahil edildiğini belirtiyor. Howitt’e göre şirketler için gerçek etkilerini ölçmek ve eksiklikler konusunda açık olmak zor olabilir, ancak raporlama bu zorlukların üstesinden gelinmesine yardımcı olacak gerçek bir fark yaratma potansiyeline sahip. Howitt aynı zamanda şirketlerin artık “gerçek dünya” sürdürülebilirlik hedeflerini, bu hedeflere ulaşma yolunda ilerlemeyi ve bunların yaratabileceği olumsuz etkileri rapor edecek olmalarını da sevindirici bir haber olarak yorumluyor.  

Yönerge taslağında şirketlerin stratejilerinin, küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlandırma ve AB'nin kendi iklim eylemi kriterleriyle nasıl uyumlu olduğuna ilişkin bilgileri yayınlama gerekliliği de bulunuyor. Bu yeni raporlama kriterleri, bir şirketin raporladığı ile performansı arasındaki boşluğu kapatmak ve küresel sürdürülebilirlik amaçlarına ulaşmak için önemli bir adım olarak görülüyor. Taslak aynı zamanda çok fazla şirketin şimdiye kadar çekimser kaldığı; kısa, orta ve uzun vadeli raporlama ile ileriye dönük bilgilere de yer verilmesini gerektiriyor.  

Taslaktaki önemli bir fark ise şirketlere denetim gerekliliği getirmesi. Önem kazanan sürdürülebilirlik raporlaması sayesinde sürdürülebilirlik denetim şirketlerinin geleneksel mali denetim firmalarıyla doğrudan rekabete girebilmesi bekleniyor.