Sürdürülebilir yatırım ve paydaş kapitalizmi

Morningstar yazarı Jon Hale günümüz kapitalizmindeki değişimleri yatırımcılar ve şirketler ekseninde ele aldığı yazıdan önce çıkan noktaları sizler için özetlemek istedik; Eski yatırım paradigması hissedarların çıkarlarını öncelerdi. Yani halka açık bir şirketin yegane amacı hissedar değerini maksimize etmekti. Günümüzde bu fikir git gide azalıyor. 20. yüzyılın ikinci döneminde giderek büyüyen ve gelir elde eden şirketler ve yatırımcılar olurken, bir noktadan sonra işçiler için azalan ücretler ve artan eşitsizliklerle problemler, bunun yanı sıra şirketlerin tüm yükünü çeken çevre ve iklim olmaya başladı. Hissedarları önceleyen global kapitalizmin aslında bir çok insan için işe yaramadığı fikri ortaya çıktı. Son yıllarda, sürdürülebilir olmayı savunan yatırımcılar önemli bir ivme kazanan farklı bir model üzerinde duruyorlar. Bu modele göre halka açık bir şirket, hissedarlar için kısa vadeli getirileri en üst düzeye çıkarmaya odaklanmak yerine, tüm paydaşlarına, hissedarlarına, aynı zamanda müşterilerine, tedarikçilerine, çalışanlarına, etkilediği topluluklara ve çevreye iyi hizmet etmeye odaklanmalı. Düşünce yapısındaki bu değişiklik Ağustos 2019’da Business Roundtable’ın açıklamasında da yer buldu. Yapılan bildirimde, ticaret örgütü organizasyonu 20 yıldan fazla süredir onayladığı hissedar önceliği kavramını açıkça reddetti. Organizasyon, bunun yerine şirketlerin tüm paydaşlar ve hissedarlar için uzun vadeli değer üretmeye bağlılıkları olduğunu söyledi. Uzun vadede, yatırımcılarının da uzun vadeli sürdürülebilir değerleri şirket ve hissedarlar için gözeteceğine inanan şirketler içinde bu düşünce yaygınlaşacaktır. Daha önce bu bültende de yer verdiğimiz Morgan Stanley “Sürdürülebilir Sinyaller” raporuna göre, yatırımcıların yüzde 85'i sürdürülebilir yatırımla ilgilendiklerini dile getirmişlerdi. Just Capital’in Ekim 2019’da yayınladığı “Paydaş Kapitalizmi için Bir Yol Haritası” araştırmasına göre ise yatırımcıların yüzde 82’si insanların iş birliği içinde birlikte çalıştıklarında şirketlerin davranışlarını değiştirmede etkili olabileceğini dile getirdi. Sonuç olarak, sürdürülebilir yatırım yeni paydaş kapitalizmi paradigmasına geçişi destekleyerek geleneksel yatırımlarda çıtayı yükseltmeyi amaçlamakta.