Antarktika, Grönland'dan daha büyük bir buz parçasını kaybediyor

Ölümcül sıcak hava dalgaları, şiddetli orman yangınları ve rekor küresel sıcaklıklar her geçen gün rekor kırmaya devam ediyor. Ancak bunlardan uzakta, gezegenin en güney ucunda, şok edici bir şey daha yaşanıyor: Antarktika kışı. Bu zaman, kıtanın etrafındaki yüzen deniz buzu alanının hızla genişlemesi gereken bir zaman ancak bu yıl, donma ağır çekimde gerçekleşiyor.

‍

Bu yaz, sıcaklıklar rekor düzeye ulaştıktan sonra artık Grönland'dan daha büyük bir açık okyanus alanı var. Bu "Kayıp" buz parçası bir ülke olsaydı, dünyanın en büyük onuncu ülkesi olurdu.

‍

Antarktika’daki buz parçası kimin umurunda?

Yüzen deniz buzu, iklim yapbozunun çok önemli bir parçası. O olmasaydı, parlak beyaz yüzeyi bir ayna gibi davranarak güneş enerjisini uzaya geri yansıtacak bir şey olmayacağı için küresel sıcaklıklar çok daha yüksek olurdu. 

‍

Antarktika deniz buzu okyanus akıntılarını kontrol etmede de özellikle önemli bir rol oynuyor ve yüzen buz sahanlıklarını ve buzulları küresel deniz seviyelerinin artmasına karşı koruyan bir tampon görevi görüyor. Kısacası, Antarktika deniz buzunun kaybı tüm gezegen için önemli.

‍

Karmaşık bir tablo

Antarktika deniz buzu olayının iklim değişikliğinden nasıl etkilendiğini anlamak biraz zor çünkü bu konuyu etkileyen çok fazla faktör var.

‍

Rüzgar modelleri, fırtınalar, okyanus akıntıları, hava ve okyanus sıcaklıkları, Antarktika çevresindeki denizin ne kadarının buzla kaplı olduğunu etkiliyor. Bu, Antarktika deniz buzunun davranışını belirli bir yılda veya birkaç yıl boyunca tek bir faktöre bağlamanın zor olabileceği anlamına geliyor.

‍

2015'ten önce, geniş kıtanın farklı bölgelerinde deniz buzu büyümesindeki zıt eğilimler çoğunlukla birbirini dengeliyordu. 2023 ile ilgili dikkat çekici olan şey, bu bölgesel farklılıkların büyük ölçüde yok olması.

Bu yılki dikkate değer derecede yüksek sıcaklıklar ve Antarktika deniz buzunun alışılmadık derecede yavaş donması, beklenen olayların önemli ölçüde sapmalarına neden oldu. 

‍

Antarktika deniz buzundaki dalgalanmalar yıldan yıla oldukça önemli olabilir, ancak Antarktika'nın önemli değişkenliği bağlamında bile, bu durum olağan aralıktan oldukça uzak. Bazı uzmanlar, iklim değişikliğini hesaba katmadan bu oluşumun nadirliğini ölçmeye çalıştılar ve "7,5 milyon yılda bir olay" tahminine ulaştılar.

‍

Bununla birlikte, mevcut senaryo inkar edilemeyecek kadar istisnai olsa da, mevcut tarihsel veriler yalnızca nispeten kısa bir dönemi kapsıyor ve bu, bu tür ifadeleri mutlak bir güvenle ileri sürmeyi zorlaştırıyor.

‍

Bu sistemin karmaşık doğası göz önüne alındığında, son 40 yılın (uydu gözlemlerinin kapsadığı süre) Antarktika deniz buzu davranışının "doğal" modellerini doğru bir şekilde temsil edip etmediğini kesin olarak belirlemek mümkün değil. Bu belirsizlik, bu yılın verilerinin sergilediği ayırt edicilik derecesini tam olarak ölçme yeteneğimizi zorlaştırıyor.

‍

Bununla birlikte, kesin sayısal değerlere sahip olmasak da, bu olayın nadir görülen bir olay olduğu açık.

‍

Bunların nedeni iklim değişikliği mi?

Okyanus ve atmosfer ısındıkça, ikisi arasında konumlanan deniz buzunda bir azalma beklenebilir. Ancak bilim insanları, Antarktika deniz buzunun davranışının daha karmaşık olduğunu fark ettiler. Bu konuyla ilgili modellerin güvenilirliği sorgulanabilir, bu da Antarktika deniz buzu düşüşünün yörüngesi hakkında devam eden bir belirsizliğe yol açıyor. Bir hafta siyasette önemli değişiklikler barındırabilirken, iklim dinamikleri bağlamında yedi yıl kısa bir süre. Antarktika deniz buzu kapsamındaki son zamanlardaki önemli düşüşün kayıtlarda yalnızca geçici bir anormallik mi yoksa iklim değişikliğinden etkilenen sürekli bir azalmanın ilk göstergesi mi olduğunu kesin olarak belirlemek için henüz erken.

‍